top of page
ANKARA ÜNİVERSİTESİ,
ZİRAAT FAKÜLTESİ,
TOPRAK İLİMLERİ KÜRSÜSÜ
 
Referans: B.Kose. Toprak İlimleri Kürsüsü, Ankara, “Docomomo –Tr, Türkiye Mimarlıgında Modernizmin Yerel Açılımları VIII Bildiri Kitapçıgı”, Mersin, Aralık, 2011.

Yapı, Dış Kapı’da, Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi kampüsü içinde yer almaktadır. 1972 ve 1976 yılları arasında tamamlanan yapının mimarı Ziya Tanalı’dır. Kütlelerin ilişkileri, cephe organizasyonu ve plan şeması ile 20. yy modern yapılarının tipik özelliklerine sahip olmasının yanında, tasarımcısının mimariye yaklaşımı ve tasarım tavrı da yapının döneminin öne çıkan örnekleri arasında yer almasında önem taşır.

 

Yapı iki katlıdır ve simetrik bir plan şemasına sahiptir. Özgün planda, doğu yönündeki girişin iki yanında derslikler bulunmaktadır. Mimarın ifade ettiği şekilde, zemin koşulları düşünülerek öğrenci ve araştırma laboratuvarları zemin kattan yarım kat yükselen bir blok üzerine yerleşmiştir. Öğrencilere ve araştırma görevlilerine ait laboratuvarlar sistematik ama gerekli bölüntülere izin verecek şekilde esnek planlanmıştır. Birbirinin simetriği olan bu iki mekan, ortadaki teknik hacimleri barındıran hücrelerle ayrılmakta, aynı zamanda bu hücrelerin arasındaki koridorlarla birbirine bağlanmaktadır. Yapının ilk halinde, geniş bir alana yayılan öğrenci laboratuvarlarına çatıdan ve cephe üzerindeki şerit pencerelerden ışık alınmaktadır.  Laboratuvarlar bloğundan yarım kat daha yükselindiğinde ise, konsol olarak çalışan ikinci katta ögretim üyeleri odaları, kitaplık, müze ve ıslak hacimler yer almaktadır. Bu kattaki koridor da aynı öğrenci laboratuvarlarında olduğu gibi çatıdaki açıklıklarla; müze ve toplantı odaları da tepe pencereleriyle aydınlatılmaktadır. Öğretim üyesi odaları ise yine cephedeki şerit pencerlerden ışık alır.

 

Günümüzde, yapıda bir takım iklimlendirme sorunları tespit edilmiştir. Mimar tarafından önerilen ısıtma sisteminin ekonomik ve teknolojik eksiklikler nedeniyle günümüzde işletilemediği günümüz kullanıcıları tarafından dile getirilmiştir. Buna ek olarak bina yalıtımında ve çatı tasarımında önerilen detayların inşaat sırasında uygulanmamış olduğu da mimar tarafından ifade edilmiştir. Binaya sonradan yapılmış müdahalelerin ana sebebi, bu iklimlendirme sorunlarında yatmaktadır. Örneğin, yapının tepe pencerelerinin bulunduğu özel çatının kırma çatı ile kapatılması sonucu, çatıdan gelen ışık kesildiği için, öğrenci laboratuvarları ve öğretim üyelerinin odalarının bulunduğu koridor günümüzde yapay aydınlatma ile aydınlatılmaya çalışılmaktadır. Ayrıca, çatı müdahalesinin ardından yapıdaki aydınlık seviyesini artırmak için cephelere yeni pencereler açılmıştır.

 

Mimar Ziya Tanalı’nın yapıyı ele alış tavrı; rasyonel-uluslararası tutumla şekillenmiş kütle ve plan kurgusu ile işlevci yaklaşımı; yapıyı  dönemi bağlamında dikkat çekici bir yere oturtur. Dönemin ve Ziya Tanalı’nın mimari yaklaşım özelliklerinin tipik bir örneği olarak değerlendirilebilecek olan yapı, sonradan yapılan tüm bu müdahalelere rağmen, kendisine has özelliklerini genel anlamda koruyarak günümüzde de özgün işleviyle kullanılmaktadır.

bottom of page